Amsterdam Bouwt de Coalitie (ABC)

In het tweejarige ABC-project wordt onderzocht of partijen vanuit de niche (opkomende sociale en technische innovaties) in samenwerking met partijen gelieerd aan het energieregime (bestaande instituties, de energiesector) een nieuwbouwwijk kunnen realiseren voor Amsterdam waarin de eindgebruikers een innovatief wijkgebonden energiesysteem in eigendom hebben.

ABC staat voor Amsterdam Bouwt de Coalitie voor een duurzame nieuwbouwwijk. ABC wordt uitgevoerd door een consortium van DRIFT, Alliander DGO, Waternet, energiecoöperatie Zuiderlicht en de stichting Urgenda. Aanleiding voor ABC was het voornemen van energiecoöperatie Zuiderlicht om samen met haar partners Waternet en Alliander DGO mee te dingen in de tender voor het warmteconcept Centrumeiland op IJburg.

Het consortium heeft een technisch concept uitgewerkt voor deze wijk, namelijk verwarming via een combinatie van WKO en nieuwe sanitatie. Bij nieuwe sanitatie wordt de restwarmte van afvalwater hergebruikt en wordt de biomassa uit het afvalwater vergast wordt om biogas te verkrijgen. Onderdeel van het concept is dat de eindgebruikers eigenaar en/of beheerder worden van het energiesysteem. Dit consortium bleek niet te kunnen voldoen aan de door de gemeente gestelde criteria voor de tender; daarom wil ABC dit concept uitwerken voor een andere locatie.

ABC gaat er van uit dat twee factoren het succes van een dergelijke onderneming bepalen. Ten eerste is een positieve houding van de gemeente Amsterdam cruciaal. Het eerste jaar van dit onderzoeksproject richt zich dan ook op de vraag hoe belemmeringen kunnen worden weggenomen die een doelgerichte samenwerking tussen energiecoöperaties en de gemeente in de weg staan. De tweede succesfactor voor deze onderneming is het consortium zelf. Er moet duidelijk zicht zijn op een bedrijfsmodel, de taken en verantwoordelijkheden in het consortium moeten goed gedefinieerd zijn en er moet voldoende vertrouwen bestaan onder potentiele eindgebruikers in het coöperatieve concept. Op deze succesfactor zal ABC het tweede onderzoeksjaar ingaan.

Het onderzoek wordt gefinancierd door NWO, de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en AMS, het Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions. Binnen NWO is het ABC-project onderdeel van het programma ‘Uncertainty Reduction in Smart Energy Systems’ (URSES). ABC is een van acht URSES+ projecten, welke als doel hebben het onderzoek uit URSES verder te ontwikkelen en praktisch toe te passen. Binnen dit URSES programma werken Drift, TUDelft en Alliander aan een onderzoek genaamd ‘Transition Patterns Enabling Smart Energy Systems’ (TRAPESES). Dit onderzoek richt zich op opkomende synergiën en conflicten wanneer top-down en bottom-up actoren samenkomen in de energietransitie. Het ABC-project bouwt voort op het werk gedaan in dit TRAPESES onderzoek met de specifieke nadruk op de metropoolregio Amsterdam.

Looptijd
Het ABC-project loopt van februari 2017 tot februari 2019

Financierders
Het ABC-project wordt gefinancierd door NWO & AMS

Consortium
DRIFT, Alliander DGO, Waternet, energiecoöperatie Zuiderlicht & stichting Urgenda

Drift Team
Matthijs Hisschemöller en Ilonka Marselis