publicatie

Nieuwe Energie voor Rotterdam

Datum 22 jun, 2018

Een klimaatneutraal Rotterdam voor alle bewoners: samen met ingenieursbureau ARUP heeft DRIFT de route naar een duurzame, inclusieve stad uitgestippeld. Lees hier het rapport waarin deze route wordt uitgetekend.

De komende jaren zal de energietransitie een versnelling doormaken van fossiele energieproductie door het verbranden van kolen, aardgas en olie richting een energiezuinige economie op basis van hernieuwbare bronnen. Rotterdam zal binnen enkele decennia op een heel ander energiesysteem draaien, waarbij er geen aardgas meer onze huizen in komt of benzine in onze auto’s wordt gepompt.

Kansen voor Rotterdam

Deze transitie is nodig omdat we ons als stad hebben verplicht om een eerlijk aandeel van de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs voor onze rekening te nemen. De energietransitie is echter meer dan alleen de doelstellingen van Parijs halen, maar kan worden aangewend om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen af te bouwen door schoner en meer lokaal te produceren. Bovendien wordt een duurzame stad steeds meer een voorwaarde om in ‘de nieuwe economie’ bedrijven aan te trekken, te behouden en hun medewerkers te verleiden in Rotterdam te wonen.

De energietransitie moet daarbij samengaan met de transitie naar een stad die zich aanpast aan een veranderend klimaat, omdat bepaalde effecten van opwarming en wateroverlast onontkoombaar zijn. Meer groen, ruimte voor water en schone lucht zullen de stad veerkrachtiger maken en ervoor zorgen dat we droog blijven, en met slimme investeringen en een brede blik, kan de energietransitie ook de energie- en mobiliteitsarmoede aanpakken die dreigen te verergeren. Door Rotterdammers te betrekken wordt de energietransitie een transitie voor iedereen.

Actie vanuit vier principes

Een versnelling van de energietransitie in Rotterdam betekent actie ondernemen vanuit een aantal essentiële principes:

  • van experiment naar ‘nieuwe normaal’: Rotterdam is al sterk in het creëren van experimenten, initiatieven en voorbeelden voor de energietransitie. De komende jaren moet ze bewijzen dat ze die ook kan opschalen en tot de nieuwe normaal kan maken.
  • een fossielvrije toekomst als referentie: tot nu toe hebben we telkens gekeken waar we vanuit het huidige fossiele systeem stappen kunnen maken. Nu is het tijd om vanuit een emissievrije toekomst terug te denken naar welke stappen we nu moeten nemen.
  • elke kans benutten: elke cv-ketel die vervangen wordt, elke renovatie, elke nieuwe auto of nieuwe keuken die gekocht wordt, elke aanbesteding of concessie die wordt gedaan, elke straat die opengaat en elke nieuwe bedrijfsvestiging is een kans die benut moet worden voor de energietransitie.
  • afwachten is geen oplossing: er zijn forse keuzes, investeringen en risico’s verbonden aan de energietransitie, maar de risico’s en kosten van niets doen zijn minstens zo groot. Rotterdam heeft zich de afgelopen jaren bewezen als aantrekkelijke vestigingsplaats voor burgers en bedrijven. Juist hogeropgeleiden en bedrijven van de nieuwe economie vragen steeds meer om een stad die werk maakt van de energietransitie.
  • de energietransitie combineren met (investeren in) andere transities: de energietransitie kan andere grote stedelijke transformaties versterken. De energietransitie is dus niet een last, maar een kans om miljarden aan investeringen voor de stad aan te trekken, voor juist die onderwerpen die veel Rotterdammers bezig houden zoals leefbaarheid, werk, comfortabel wonen en betaalbaar reizen. De energietransitie kan zo ook sociale inclusie en betrokkenheid vergroten, maar vanzelfsprekend is dit zeker niet.

Inhoud van dit stuk

In dit stuk verkennen we wat het versnellen van de energietransitie voor de stad Rotterdam betekent rondom de thema’s verplaatsen, consumeren en verblijven. We bouwen hierin voort op andere studies, lopende initiatieven en beleid voor de stad.  Voor elk van deze thema’s hebben wij in de stad bijeenkomsten met experts, gemeenteambtenaren, belanghebbende partijen, lokale initiatiefnemers en inwoners georganiseerd. In deze thematische bijeenkomsten hebben we gezamenlijk nagedacht over een emissievrij toekomstbeeld voor de stad en het pad ernaartoe. Het resultaat van de bijeenkomsten (toekomstvisie en toekomstpad) is verder afgestemd en aangevuld met de analyse van ARUP, waarbij ARUP voornamelijk de kwantitatieve tussendoelstellingen heeft bepaald.

Aansluitend analyseren we per domein hoe de strategie richting een emissievrij Rotterdam ook een veerkrachtige en sociaal inclusieve strategie kan zijn. We bespreken hoe we gezamenlijk in de stad tot een versnellingsagenda kunnen komen, presenteren vervolgens drie scenario’s en staan stil bij de keuzes en onzekerheden die de energietransitie omgeven. Tot slot volgen de belangrijkste aanbevelingen voor de gemeente.

Ondanks dat we apart ingaan op de thema’s verplaatsen, consumeren en verblijven, hangen deze thema’s sterk samen. Daarnaast is de energietransitie onlosmakelijk verbonden aan de transitie naar een circulaire economie. We beschrijven in dit stuk dan ook de raakvlakken tussen deze circulaire transitie en de energietransitie.

Auteurs
Roel van Raak, Charlie Spork, Sophie Buchel, Derk Loorbach, Frank van Steenbergen (DRIFT) en Kevin Vervuurt (ARUP)

In opdracht van
Gemeente Rotterdam

Het volledige rapport
Klik hier om de publicatie te downloaden