publicatie

Carnisse in transitie? Verleden, heden en toekomst van een Rotterdamse wijk

Datum 30 okt, 2012

Het “borrelt” in Carnisse. Deze ‘achterstandswijk’ van Rotterdam-Zuid zou momenteel onder druk staan. Althans, dat is de perceptie die leeft bij bewoners en professionals in Carnisse. De indruk heerst dat er iets fundamenteel aan het veranderen is, maar is dat inderdaad zo?

Deze perceptie wordt gevoed door de economische crisis en de bezuinigingen die zich flink laten gelden in hun wijk. Tevens wordt dit gevoel veroorzaakt door dreigende plannen voor grootschalige sloop en nieuwbouw (“waar ik kom, komen later de bulldozers”). De een vertaalt dit gevoel in een bedreiging, bijvoorbeeld “nu is het niet slecht, maar als het zo door gaat, dan…”. Vaak blijft het vervolgens stil. En soms wordt een doomscenario geschetst “…dan gaat de bom barsten”. De ander ziet een kans, bijvoorbeeld Carnisse is een “toplocatie in wording”. Kortom, de indruk heerst dat er iets fundamenteel aan het veranderen is, maar is dat inderdaad zo? In dit essay plaatsen we deze indrukken in een historische context en verkennen we mogelijke kantelpunten voor verandering in Carnisse.

Probleempercepties

Het doel van deze analyse is om de gepercipieerde turbulente situatie in Carnisse exploratief te beschrijven. Op die manier wordt getracht om te beschrijven hoe mensen de huidige situatie in Carnisse ervaren en welke perspectieven er bestaan op de veranderopgaven voor Carnisse. Dit betekent dat we onze analyse van Carnisse niet inbedden vanuit een specifieke wetenschappelijke of beleidsdiscussie. Tegelijkertijd kunnen we niet om de krachtige retoriek rond ‘achterstandswijken’ (of een van de vele synoniemen) heen. In het verlengde van die retoriek wordt ook de weerslag van de economische crisis en bezuinigingen aangehaald als probleemperceptie. De bezuinigingen worden door respondenten vaak ook losgekoppeld van enkel een economische crisis en juist in verband gebracht met een terugtredende verzorgingsstaat en discussies rond het ‘Welzijn Nieuwe Stijl’. Dit essay tracht al die probleempercepties de revue te laten passeren zonder expliciet te kiezen voor een dominante inkadering.

Transitieperspectief

Tegelijkertijd willen we in dit essay een aanzet maken om Carnisse vanuit een transitieperspectief te duiden. Vanuit dit perspectief bezien we de wijk als een geografische eenheid met een accumulatie en concentratie van problemen binnen sociale, fysieke en economische domeinen. Deze werken op elkaar in, zijn fluïde en zijn moeilijk (zo niet onmogelijk) te isoleren. Ook zijn verschillende actoren actief die een breed scala aan initiatieven ontplooien. Bovendien wordt dit alles gevormd door dominante institutionele structuren en een daarbij horend vocabulaire. Vanuit dit perspectief proberen we grip te krijgen op de verschillende probleempercepties en ‘systeemrelaties’ van Carnisse. Vervolgens behandelen we de volgende kernvragen: staat Carnisse een fundamentele verandering te wachten? Zo ja, wat zijn de contouren van een dergelijke transitieopgave? En wat zijn kantelpunten naar een duurzamer en veerkrachtiger Carnisse?

Auteurs
Frank van Steenbergen en Julia Wittmayer (2012)

Meer lezen?
Download hier het volledige essay.