Het TRAFIS project onderzoekt de ontwikkeling van klimaatbestendige en duurzame infrastructuren door de lens van transitie-onderzoek. Het project richt zich op gekoppelde infrastructuren en het transformatieve potentieel hiervan, door het creëren van verbindingen tussen verschillende stromen zoals bijvoorbeeld hulpbronnen, materiaal, energie en invloed.
Verschillende rapporten uit TRAFIS staan nu online. Klik hier om ze te zien.
Infrastructuren en infrastructurele systemen bieden maatschappelijke basisdiensten en dienen op deze manier als indicator voor maatschappelijke en technologische ontwikkeling. De fysieke infrastructuur – zoals water en energiesystemen, transportnetwerken en communicatie-infrastructuur – heeft impact op de kwaliteit van het milieu omdat ze ruimte inneemt, energie verbruikt en emissie veroorzaakt. Bovendien heeft infrastructuur invloed op de maatschappelijke verwachtingen omtrent de levering van diensten en op collectieve gedragspatronen door het gebruik ervan.
Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de noodzaak voor klimaatmitigatie en adaptatie, de uitputting van hulpbronnen en nieuwe technologische ontwikkelingen jagen (meer) radicale verandering in infrastructurele systemen aan. Zulke veranderingen hebben betrekking op de manier waarop diensten geleverd worden, het technische en fysieke ontwerp, institutionele raamwerken en de verwachtingen en het gedrag van de gebruikers.
Infrastructuursystemen zijn vaak immuun voor verandering omdat ze gekenmerkt worden door pad-afhankelijkheid en hoge alternatieve kosten. Vanuit transitieperspectief is een dergelijk systeem onderdeel van een sociaal-technologisch regime: de dominante en gevestigde structuren, culturen, praktijken en actoren die zich bezig houden met hoe diensten geleverd en gebruikt worden. Veranderingen in een regime, waar infrastructuur onderdeel van is, ontstaan vaak in niches die experimenteren met nieuwe praktijken (zoals gekoppelde infrastructuren) om te voorzien in alternatieven voor de bestaande manier van levering en gebruik. Een belangrijke vraag is hoe deze innovaties geïntegreerd kunnen worden om een transformatie naar klimaatbestendige en duurzame infrastructuren te bewerkstelligen.
Onderzoeksdoelen
Het centrale doel van het TRAFIS project was te verkennen hoe de transformatie naar klimaatbestendige en duurzame infrastructuren doelbewust gefaciliteerd kon worden (bijvoorbeeld door te onderzoeken hoe en door wie niches ondersteund kunnen worden). We focuste op voorbeelden van gekoppelde infrastructuur en analyseren de (on)gewenste impact en effecten op bijvoorbeeld het gebruik van hulpbronnen, de reductie van emissies en klimaatbestendigheid. Daarnaast probeerde we te ontdekken welke factoren invloed hadden op de transformatie van infrastructuur om zo inzichten op te doen voor het ondersteunen van de veranderingsprocessen in de gewenste richting – op het schaalniveau van de Duitse federatie.
Door de complexiteit van de transformatie naar klimaatbestendige en duurzame infrastructuursystemen en door het verkennende karakter van dit type onderzoek, ondernamen we daarnaast actiegerichte activiteiten om lopende infrastructuurprojecten te ondersteunen door middel van transitiemanagement.
